Mạch sao tam giác: Tận dụng hiệu suất hoạt động của hệ thống điện

Mạch sao tam giác đã trở thành một phần quan trọng trong ngành công nghiệp điện và điện tử tại Việt Nam. Được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống điều khiển động cơ, mạch sao tam giác mang lại nhiều lợi ích và ứng dụng đa dạng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về mạch sao tam giác, từ định nghĩa, ưu điểm, nhược điểm, cách đấu nối và nguyên lý hoạt động.

Giới thiệu tổng quan về Mạch sao tam giác

Mạch sao tam giác là gì?

Mạch sao tam giác, còn được gọi là mạch khởi động sao tam giác, là một loại mạch điều khiển điện tử được sử dụng phổ biến trong các ứng dụng điều khiển động cơ ba pha. Mạch này được thiết kế để khởi động và điều khiển động cơ một cách ổn định bằng cách sử dụng ba nguồn điện xoay chiều để tạo ra một điện áp và dòng điện ổn định cho động cơ. Điều này giúp giảm tiêu thụ năng lượng và cung cấp một cách điều khiển linh hoạt cho quá trình hoạt động của động cơ.

Bạn đang xem: Mạch sao tam giác: Tận dụng hiệu suất hoạt động của hệ thống điện

Ưu điểm và nhược điểm

Mạch sao tam giác có nhiều ưu điểm, bao gồm giá thành thấp hơn so với các loại mạch điều khiển khác, không bị hạn chế về số lần vận hành động cơ, giảm sụt áp dòng điện khởi động và tạo ra mô men xoắn cao trên mỗi ampe. Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm như yêu cầu cường độ điện áp cung cấp phải tương đương với điện áp định mức của động cơ, và dòng điện khởi động giảm 3 lần làm mô men chỉ đạt 1/3, ảnh hưởng đến cơ học ban đầu.

Mạch sao tam giác có tác dụng gì?

Bảo vệ động cơ

Mạch sao tam giác giúp giảm dòng khởi đầu để bảo vệ động cơ khỏi những tác động lớn.

Tối ưu hóa tải nhẹ

Mạch giúp tải nhẹ động cơ khi khởi đầu, đảm bảo mô-men xoắn đủ để chuyển đổi sang chế độ tam giác.

Tiết kiệm năng lượng

Giảm dòng điện khởi đầu cũng đồng nghĩa với việc tiết kiệm điện năng.

Bảo vệ hệ thống điện

Mạch sao tam giác ngăn ngừa tình trạng quá tải và sụt áp, bảo vệ hệ thống điện tử khỏi hỏng hóc.

Nguyên lý hoạt động của mạch sao tam giác

Trong quá trình hoạt động của bộ khởi động, hai công tắc tơ cần luôn đóng, đó là công tắc tơ chính và công tắc tơ tam giác. Công tắc tơ hình sao chỉ tham gia vào quá trình khởi động của động cơ, mang theo dòng điện hình sao khi động cơ đang trong trạng thái này.

Xem thêm : Sò nóng lạnh – Cấu tạo và ứng dụng của công nghệ này

Dòng điện trong trạng thái hình sao yếu hơn gấp ba lần so với trạng thái tam giác. Do đó, công tắc tơ này chỉ đạt đến 1/3 dòng điện định mức của động cơ.

Trong giai đoạn ban đầu của quá trình khởi động, cả công tắc tơ chính và công tắc tơ ngôi sao đều được giữ ở trạng thái đóng. Sau đó, bộ đếm thời gian trong mạch kích hoạt công tắc tơ hình sao sẽ mở và đóng lại công tơ tam giác.

Quá trình chuyển đổi từ trạng thái hình sao sang trạng thái tam giác được điều khiển thông qua bộ hẹn giờ. Thiết bị này được kết nối với mạch điều khiển sao tam giác, đảm bảo quá trình hoạt động diễn ra một cách chính xác và hiệu quả.

Sơ đồ và cách đấu mạch sao tam giác

Mạch khởi động dùng nút nhấn ON, OFF

Mạch khởi động sao tam giác sử dụng nút nhấn ON, OFF có nguyên lý tương đối đơn giản, tuy nhiên trong quá trình vận hành có thể xuất hiện sai sót do việc điều khiển hoàn toàn bằng tay.

Các Bước Thực Hiện:

• Nhấn nút ON1, động cơ hoạt động ở chế độ sao.

  • Contactor và tiếp điểm thường mở K1 đóng lại.
  • Contactor K nhận nguồn điện.
  • U1, V1, W1 kết nối vào nguồn, còn U2, V2 và W2 nối chung.

• Nhấn nút OFF.

  • Contactor K1 và K mất nguồn.
  • Động cơ giảm tốc độ do không nhận nguồn điện.

• Nhấn nút ON2, động cơ hoạt động ở chế độ tam giác.

  • Contactor K2 và K đóng lại.
  • U1, V1, W1 kết nối lần lượt với W2, U2 và V2.

• Động cơ chạy với tốc độ và công suất mặc định của mạch trong thời gian dài.

• Nhấn nút OFF2 để dừng động cơ.

Mạch khởi động sao tam giác dùng timer

• Nhấn nút ON, động cơ bắt đầu chạy ở chế độ sao.

  • Contactor K và K2 đóng lại.
  • Tiếp điểm thường đóng của K đóng lại để giữ nút ON.
  • Timer bắt đầu đếm ngược khi nhận nguồn điện.

• Sau khi hết thời gian timer, động cơ chuyển sang chế độ tam giác.

  • Tiếp điểm thường đóng T tự động mở, d导致初始机械的力矩只达到 1/3，tiếp điểm thường hở T đóng lại, dẫn đến cuộn K1 bị đóng.

• Động cơ sẽ dừng quay khi nhấn nút OFF hoặc gặp sự cố.

Mạch khởi động tối ưu

Mạch khởi động tối ưu giúp khắc phục nhược điểm của mạch khởi động sao tam giác thông thường, khi động cơ chuyển sang chế độ tam giác, timer vẫn tiếp tục nhận nguồn điện, dẫn đến lãng phí điện năng và tuổi thọ của timer.

Để giải quyết vấn đề này, người ta thường kết nối tiếp điểm thường hở K song song với tiếp điểm thường hở T. Bên cạnh đó, timer được kết nối tiếp với tiếp điểm thường đồng K1 để khi contactor K1 đóng lại, timer sẽ ngừng hoạt động.

Mạch khởi động sao tam giác bằng PLC

Mạch khởi động sao tam giác bằng PLC có hiệu quả cao nhất trong các loại mạch. Tuy nhiên, giá thành của PLC khá cao, ảnh hưởng đến tổng chi phí của mạch. Ngoài ra, mạch này khá phức tạp, đòi hỏi kiến thức kỹ thuật sâu. Khách hàng nên liên hệ với các nhà thầu cơ điện uy tín để được hỗ trợ đấu nối mạch sao tam giác một cách tốt nhất.

Lời kết

Mạch sao tam giác đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển và bảo vệ động cơ ba pha. Hiểu rõ về cách đấu nối và nguyên lý hoạt động của mạch này sẽ giúp tối ưu hóa hiệu suất hoạt động của hệ thống điện. Hãy luôn tư vấn với các chuyên gia và đơn vị thi công uy tín để đảm bảo việc triển khai mạch sao tam giác được thực hiện một cách chính xác và an toàn.

Nguồn: https://cite.edu.vn
Danh mục: Học tập