Tụ Điện và Cách Đọc Các Trị Số

Tụ điện, một linh kiện điện tử thụ động, được tạo bởi hai bề mặt dẫn điện đặt ngăn cách nhau bởi điện môi. Khi có sự lệch điện thế giữa hai bề mặt, điện tích cùng cường độ nhưng trái dấu khác nhau sẽ xuất hiện tại các bề mặt.

Các điện tích tích tụ trên hai bề mặt tạo ra khả năng tích trữ năng lượng điện trường của tụ điện. Trong mạch điện xoay chiều, khi chênh lệch điện thế trên hai bề mặt là điện thế xoay chiều, tụ điện tích lũy điện tích chậm pha so với điện áp, tạo ra trở kháng của tụ trong mạch.

Về cơ bản, tụ điện và Ắc-quy đều lưu trữ năng lượng điện. Tuy nhiên, Ắc-quy tạo ra electron và chuyển electron từ cực này sang cực kia, trong khi tụ điện chỉ lưu trữ electron. Tụ điện có khả năng nạp và xả nhanh hơn Ắc-quy, đây là ưu điểm vượt trội của tụ điện.

Tụ điện được sử dụng trong các mạch định thời và nguồn điện để tích tụ năng lượng điện trong một thời gian nhất định. Ngoài ra, tụ điện còn được sử dụng để làm giảm độ gợn sóng trong nguồn xoay chiều và trong các mạch lọc. Tụ điện có chức năng làm tụ ngắn mạch đối với dòng điện xoay chiều và hở mạch đối với dòng điện một chiều.

Trong mạch điện tử đơn giản, chúng ta thường thay thế một tụ điện bằng một dây dẫn khi có dòng điện xoay chiều chạy qua và tháo tụ ra khỏi mạch khi có dòng điện một chiều chạy trong mạch. Điều này giúp đơn giản hóa quá trình tính toán và xác định sơ đồ mạch tương đương cho các mạch điện tử thông thường.

Hiện nay, có rất nhiều loại tụ điện khác nhau, có thể chia thành 2 loại:

Các loại tụ điện cơ bản

Tụ hóa

Xem thêm : Phân biệt điện 1 chiều và điện xoay chiều

Tụ hóa là loại tụ có phân cực, yêu cầu người sử dụng cắm đúng chân tụ điện với điện áp cung cấp. Tụ hóa thường được ký hiệu bằng các chữ (+) hoặc tương ứng với chân tụ.

Tụ Tantali (Tantalum)

Tụ Tantali cũng là loại tụ hóa, nhưng có điện áp thấp hơn. Chúng khá nhỏ nhưng giá thì khá cao, thường được sử dụng khi cần vệ tụ dung lớn nhưng kích thước nhỏ.

Tụ không phân cực

Các loại tụ không phân cực nhỏ thường chịu được các điện áp cao, khoảng 50V hoặc 100V. Có rất nhiều loại tụ không phân cực và hệ thống chuẩn đọc giá trị khác nhau.

Mã số thường được sử dụng cho các loại tụ có giá trị nhỏ. Điện dung được đọc theo chuẩn là giá trị picro Fara (pF). Ví dụ, 1F=10^6µF=10^9nF=10^12pF.

Tụ Polyester

Giá trị của các loại tụ này thường được in trực tiếp trên tụ theo thang giá trị pF. Tuy nhiên, tụ Polyester dễ bị hỏng do nhiệt hàn quá nóng. Khi hàn các loại tụ này, người ta thường áp dụng các kỹ thuật đặc biệt để tránh làm hỏng tụ.

Tụ biến đổi

Xem thêm : GIẢI ĐÁP: 3Dm Bằng Bao Nhiêu Cm? ????✅

Tụ điện biến đổi thường được sử dụng trong các mạch điều chỉnh radio và thường được gọi là tụ xoay. Chúng có giá trị nhỏ, thường từ 100pF đến 500pF.

Tụ chặn

Tụ chặn là các tụ xoay có giá trị rất nhỏ. Chúng thường được gắn trực tiếp lên bản mạch điện tử và điều chỉnh sau khi mạch đã được chế tạo xong. Các tụ chặn thường có giá trị nhỏ hơn 100pF, thông thường từ 2 đến 10pF.

Nguyên lý hoạt động của tụ điện

Một tính chất quan trọng của tụ điện là tính chất phóng – nạp, cho phép tụ điện dẫn điện xoay chiều.

• Tụ nạp điện: Khi công tắc K1 đóng, dòng điện từ nguồn U đi qua bóng đèn để nạp vào tụ. Khi tụ nạp đầy, dòng nạp giảm và bóng đèn tắt.
• Khi tụ đã nạp đầy, khi công tắc K1 mở và công tắc K2 đóng, dòng điện từ cực dương (+) của tụ phóng qua bóng đền về cực âm (-) làm bóng đèn loé sáng. Khi tụ phóng hết điện, bóng đèn tắt.

Vì vậy, khi điện dung của tụ càng lớn, thời gian phóng – nạp càng lâu.

Cách đọc các trị số điện dung trên tụ điện

• Tụ hóa: Giá trị điện dung được ghi trực tiếp trên tụ.
• Tụ giấy, tụ gốm: Giá trị ghi bằng ký hiệu. Ví dụ: giá trị 524K nghĩa là 52 x 10^4 = 520000pF = 520nF = 0.52µF.
• Tụ Polyester: Giá trị thường được in trên thân tụ theo thang giá trị pF. Chữ K hoặc J ở cuối chỉ sai số 5% hoặc 10% của tụ điện.
• Tụ biến đổi: Thường có giá trị rất nhỏ, từ 100pF đến 500pF.
• Tụ chặn: Thường có giá trị rất nhỏ, không giảm về 0 và được chỉ định với các giá trị tối thiểu từ 2 đến 10pF.

Ý nghĩa của giá trị điện áp ghi trên thân tụ

• Trên thân tụ điện, giá trị điện áp được ghi ngay sau giá trị điện dung. Đây là giá trị điện áp cực đại mà tụ chịu được. Lắp tụ điện có giá trị điện áp Max cao gấp khoảng 1.4 lần giá trị điện áp trong mạch điện để đảm bảo tụ hoạt động tốt và an toàn.

Vậy đây là những cách đọc giá trị các loại tụ điện cơ bản và ý nghĩa của giá trị điện áp ghi trên tụ. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu thêm về tụ điện và cách đọc các trị số điện dung trên tụ điện.

Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:

CÔNG TY CỔ PHẦN PHÒNG THỬ NGHIỆM PHÚC GIA
TRUNG TÂM CHỨNG NHẬN PHÚC GIA
TRUNG TÂM THỬ NGHIỆM KIỂM ĐỊNH PHÚC GIA

Địa chỉ: Cảng cạn ICD Long Biên, Số 1 Huỳnh Tấn Phát, phường Thạch Bàn, quận Long Biên, thành phố Hà Nội
Điện thoại: 0981.996.996/ 0982.996.696/ 024 7779 6696
E-mail: [email protected]
Website: phucgia.com.vn

Nguồn: https://cite.edu.vn
Danh mục: Học tập