Những anh em đam mê linh kiện điện tử và cấu tạo trong các linh kiện sẽ không thể bỏ qua bài chia sẻ thú vị dưới đây. Bài viết này sẽ giúp anh em hiểu rõ hơn về mạch chỉnh lưu là gì và có bao nhiêu loại mạch chỉnh lưu. Hãy cùng mình khám phá nhé!
(Rectifier) Mạch chỉnh lưu là gì?
Mạch chỉnh lưu là mạch điện tử có trong các linh kiện điện tử, có chức năng biến đổi từ điện xoay chiều thành điện một chiều. Mạch chỉnh lưu thường xuất hiện trong mạch tách sóng tín hiệu vô tuyến của các thiết bị vô tuyến hoặc các bộ nguồn một chiều.
→ Chức năng của mạch chỉnh lưu
Mạch chỉnh lưu có thể được tìm thấy dễ dàng trong các thiết bị điện tử trong gia đình như tivi, máy lạnh, bộ sạc điện thoại,… cũng như trong các thiết bị công nghiệp như máy hàn, khởi động mềm,… Mạch chỉnh lưu có những chức năng sau:
- Làm nguồn điện một chiều để điều khiển các thiết bị mạ, hàn một chiều.
- Cung cấp nguồn điện cho một số động cơ điện một chiều hoặc máy điện đồng bộ.
- Ứng dụng trong các bộ chuyển đổi điện xoay chiều thành điện một chiều để truyền tải đi xa.
- Truyền động điện động cơ xoay chiều trong các thiết bị biến tần Inverter.
→ Mạch chỉnh lưu cầu là gì? Sơ đồ mạch chỉnh lưu cầu
Mạch chỉnh lưu cầu là gì?
Mạch chỉnh lưu cầu là một bộ chuyển đổi có chức năng chuyển đổi dòng điện xoay chiều (AC) thành dòng điện một chiều (DC). Nghĩa là mạch chỉnh lưu cầu điều chỉnh đầu vào AC thành đầu ra DC. Mạch chỉnh lưu cầu được sử dụng rộng rãi trong các linh kiện điện tử.
Sơ đồ mạch chỉnh lưu cầu
Mạch chỉnh lưu cầu bao gồm các thiết bị như máy biến áp, bộ lọc và bộ điều chỉnh, cầu diode. Chúng được gọi chung là nguồn cung cấp DC cho các thiết bị điện tử.
- Khối đầu tiên của mạch chỉnh lưu cầu là biến áp, thực hiện chức năng thay đổi biên độ của điện áp đầu vào. Hầu hết các mạch điện tử sử dụng biến áp ở mức 220V/12V để giảm điện áp xoay chiều đầu vào từ 220V xuống 12V.
- Khối kế tiếp là bộ chỉnh lưu cầu diode (thường sử dụng 4 hoặc nhiều diode). Khối này có chức năng tạo dòng điện một chiều DC và việc lọc là rất cần thiết để đảm bảo nguồn DC đầu ra ổn định.
- Khối cuối cùng là bộ điều chỉnh điện áp đầu ra, giảm điện áp đầu ra và duy trì điện áp ổn định từ nguồn đầu vào.
Có bao nhiêu loại mạch chỉnh lưu không sử dụng diode?
#1 Mạch 1 pha
→ Chỉnh lưu một bán kỳ (nửa sóng)
Xem thêm : Cách dùng nước rửa mạch điện tử hiệu quả mà ít người biết đến
Mạch chỉnh lưu một bán kỳ được sử dụng với tải thuần trở. Mạch này sử dụng 1 diode kết nối với tải và nguồn điện xoay chiều hình Sin có giá trị hiệu dụng là 220V, tần số 50 Hz và điện trở R = 10 Ohm. Mạch hoạt động theo nguyên lý sau:
- Vs > 0, UAK > 0 diode dẫn, lúc này điện áp trên tải sẽ bằng điện áp nguồn (Vo = Vs) – ở bán kỳ dương.
- Vs < 0, diode không dẫn, lúc này mạch hở nên điện áp trên tải bằng 0 – ở bán kỳ âm.
Chỉnh lưu một bán kỳ với tải có tính cảm cũng có nguyên lý hoạt động tương tự.
→ Chỉnh lưu hai nửa chu kỳ 2 diode
Đối với tải thuần trở, mạch sở hữu điện trở R = 10 và L = 0, mạch hoạt động như sau:
- Diode D1 dẫn và D2 ngưng, điện áp trên tải là V1, vậy nên dòng điện đi qua D1 và tải (Vo = Vs) – ở bán kỳ dương.
- Diode D1 ngưng và D2 dẫn, điện áp trên tải là V2, vậy nên dòng điện đi qua D2 và tải (Vo = -Vs > 0) – ở bán kỳ âm.
Đối với tải có tính cảm, mạch cũng có nguyên lý hoạt động tương tự.
#2 Mạch chỉnh lưu cầu 1 pha
Đối với tải thuần trở, mạch hoạt động như sau:
- D1 và D2 dẫn điện, D3 và D4 không dẫn điện. Lúc này dòng điện sẽ đi từ nguồn qua D1, qua tải rồi qua D2 để về nguồn lại. Điện áp trên tải là V2: Vo = V3 – V2 – ở bán kỳ dương.
- D3 và D4 dẫn điện, dòng điện sẽ đi từ nguồn qua D3, đi qua tải rồi qua D4 (Vo = -V3 < 0) – ở bán kỳ âm.
Đối với tải có tính cảm, mạch cũng có nguyên lý hoạt động tương tự.
#3 Mạch 3 pha
→ Chỉnh lưu tia 3 pha
Đối với tải thuần trở R = 10: Mạch chỉnh lưu tia 3 pha sử dụng các diode dẫn điện, mỗi diode được mắc vào một nguồn áp xoay chiều (có giá trị tức thời lớn nhất so với các pha khác). Chỉ có 1 diode dẫn điện ở một thời điểm.
Đối với tải có tính cảm, khi chỉnh lưu tia 3 pha, thời gian từng diode dẫn và điện áp trên tải không thay đổi nhiều so với tải thuần. Tuy nhiên, khi dòng điện trễ pha so với điện áp, khi chuyển mạch, giá trị dòng điện tiếp tục tăng cho đến khi đạt mức cao nhất.
→ Mạch chỉnh lưu cầu 3 pha
Đối với tải thuần trở R = 10:
- Dựa vào biểu đồ dòng điện, ta thấy các diode được sắp xếp theo thứ tự: D3, D5; D1, D5; D1, D6; D2, D6; D2, D4; D3, D4; D3, D5 (theo quá trình chuyển mạch tự nhiên).
- Khi xét ở một thời điểm bất kỳ, tại thời điểm D5 và D3 đồng dẫn, dòng điện sẽ đi từ nguồn qua D3, qua tải rồi tới D5 để quay trở về nguồn. Lúc này, điện áp trên tải sẽ là V2: Vo = V3 – V2.
Đối với tải có tính cảm L = 0.1H, mạch chỉnh lưu cầu 3 pha sẽ hoạt động theo nguyên lý tương tự như tải thuần trở.
Mong rằng qua bài chia sẻ này, anh em đã hiểu rõ hơn về mạch chỉnh lưu là gì và có bao nhiêu loại. Nếu anh em muốn tìm hiểu thêm hoặc mua mạch chỉnh lưu, hãy tham khảo ngay tại Mecsu.
100+ Mã Sản Phẩm Dây Rút: https://mecsu.vn/san-pham/quat.nKKQ
1000+ Mã Sản Phẩm Đầu Cosse: https://mecsu.vn/san-pham/dau-cosse.Q1j
Mời anh em đọc thêm những bài viết hữu ích khác:
- (Ballast) Chấn lưu là gì? Có mấy loại chấn lưu
- Lưu lượng là gì? Hướng dẫn cách đo lưu lượng
- Van tiết lưu là gì? Nguyên lý hoạt động
Hy vọng rằng những chia sẻ trên đã giúp anh em có câu trả lời về mạch chỉnh lưu là gì và có bao nhiêu loại. Hãy tiếp tục khám phá và mua sắm mạch chỉnh lưu tại Mecsu.
Nguồn: https://cite.edu.vn
Danh mục: Học tập
