Biến Trở: Hiểu Về Công Dụng Và Nguyên Lý Hoạt Động

Bạn đã bao giờ tự hỏi biến trở là gì? Nó khác với điện trở như thế nào? Và người ta sử dụng biến trở trong những ứng dụng nào? Cách nào để chuyển đổi tín hiệu của biến trở từ ohm sang dòng điện 4-20mA mà PLC có thể nhận được?

Trong bài viết này, mình sẽ giải đáp những câu hỏi đó và chia sẻ những thông tin hữu ích về biến trở. Bởi vì loại linh kiện này được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng công nghiệp hiện nay. Tuy nhiên, nhiều người vẫn cảm thấy khá khó hiểu về thiết bị này.

Biến Trở Là Gì? Điện Trở Là Gì?

Đơn giản nhất, biến trở là một loại điện trở có thể thay đổi giá trị. Thông thường, biến trở có 3 chân kết nối, trong đó có một chân có thể xoay hoặc chạy (tùy loại biến trở). Khi chân này chạy, giá trị của biến trở sẽ thay đổi.

Trong khi đó, nếu biến trở chỉ có 2 chân cố định, nó sẽ gọi là điện trở và giá trị của nó là cố định.

Biến Trở Tiếng Anh Gọi Là Gì?

Trong tiếng Anh, biến trở được gọi là “Variable Resistor” (viết tắt VR), “rheostat” hoặc “potentiometer”. Các tên gọi này thường xuất hiện trong tài liệu tiếng Anh và được ghi trên thân thiết bị.

Có Bao Nhiêu Loại Biến Trở?

Hiện tại, có 4 loại biến trở chính:

  • Biến trở tay quay
  • Biến trở con chạy
  • Biến trở than
  • Biến trở dây quấn

Trong số đó, biến trở tay quay và biến trở con chạy là những loại phổ biến nhất.

Cấu Tạo Của Biến Trở

Mỗi biến trở gồm 3 phần chính:

  • Chân chạy
  • Cuộn dây có điện trở suất lớn
  • 3 chân kết nối

Nguyên lý hoạt động của biến trở đơn giản như sau: phần chân chạy có thể di chuyển theo chiều dài cuộn dây. Khi chân chạy này di chuyển, chiều dài và giá trị điện trở của dây sẽ thay đổi tương ứng.

Biến Trở Dùng Để Làm Gì?

Biến trở có rất nhiều ứng dụng trong cuộc sống mà chúng ta thường không nhận ra. Ví dụ, núm vặn âm lượng trên các loa trong nhà bạn chính là một biến trở. Khi xoay núm, điện trở thay đổi và từ đó âm lượng tăng hoặc giảm.

Biến trở cũng được sử dụng trong việc điều chỉnh độ sáng của đèn LED hoặc đèn 220V. Khi xoay núm, độ sáng của đèn cũng sẽ tăng hoặc giảm.

Ngoài ra, trong công nghiệp, biến trở được ứng dụng trong máy ép thủy lực và trong các hệ thống truyền tín hiệu 4-20mA hoặc 0-10V về PLC.

Cách Mắc Biến Trở 3 Chân

Để mắc biến trở, ta cần phải xác định chân chạy của nó. Cách đơn giản nhất là sử dụng đồng hồ VOM (Volt-Ohm-Miliiammeter).

Gắn đầu đo của đồng hồ VOM vào hai chân bất kỳ của biến trở và xoay núm vặn. Nếu giá trị không thay đổi, hai chân này là chân cố định và chân còn lại là chân chạy.

Việc kiểm tra xem biến trở có bị hư hay không cũng tương tự. Đo hai chân bất kỳ của biến trở và xoay núm vặn. Nếu giá trị không thay đổi, biến trở có thể bị hỏng.

Cách Chuyển Đổi Tín Hiệu Biến Trở Ra Dòng Điện 4-20mA

Để chuyển đổi tín hiệu của biến trở từ ohm sang dòng điện 4-20mA, ta có thể sử dụng bộ chuyển đổi tín hiệu biến trở ra 4-20mA như Seneca Z109REG2-1 hoặc Seneca Z170REG-1 của hãng Seneca-Italy. Bộ chuyển đổi này không chỉ chuyển đổi giá trị biến trở mà còn có khả năng cách ly tín hiệu để chống nhiễu cho thiết bị.

Vì Sao Chuyển Đổi Tín Hiệu Ohm Ra Dòng Điện 4-20mA?

Đa số các loại PLC hiện nay không hỗ trợ trực tiếp biến trở, vì vậy ta cần chuyển đổi tín hiệu sang dòng điện 4-20mA.

Một lý do khác là tín hiệu điện trở dễ bị nhiễu khi truyền trong nhà máy. Do đó, người ta thường chuyển đổi sang tín hiệu 4-20mA để đảm bảo an toàn.

Cách Đấu Dây Bộ Chuyển Đổi Tín Hiệu Biến Trở

Để đấu dây, ta chỉ cần nối thiết bị tương tự như hình minh họa. Đấu dây cố định của biến trở với chân 8 và chân 10, chân chạy nối với chân 12.

Như vậy, đây là những điều cần biết về biến trở. Hy vọng bài viết có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng và cách sử dụng biến trở. Nếu cần tư vấn về sản phẩm, hãy liên hệ với mình. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này!

FEATURED TOPIC

hihi