Máy biến áp 3 pha: Cấu tạo, ký hiệu và tổ đấu dây

Trước khi đi sâu vào máy biến áp 3 pha, hãy cùng tìm hiểu về thiết bị này và cách nó hoạt động. Máy biến áp là một thiết bị từ tĩnh, hoạt động theo nguyên lý cảm ứng điện từ, được sử dụng để biến đổi một hệ thống dòng điện xoay chiều ở một điện áp và tần số nhất định thành một hệ thống dòng điện xoay chiều với điện áp khác, và tần số không thay đổi.

Cấu tạo mạch từ máy biến áp 3 pha

Để biến đổi điện áp của một nguồn áp ba pha, chúng ta có thể sử dụng hai cách khác nhau. Cách đầu tiên là sử dụng tổ máy biến áp 3 pha, bao gồm 3 máy biến áp một pha. Cách thứ hai là sử dụng máy biến áp 3 pha với lõi thép gồm 3 trụ.

Cấu tạo máy biến áp 3 pha
Hình ảnh: Cấu tạo máy biến áp 3 pha

Các lượng định mức của máy biến áp 3 pha

Máy biến áp 3 pha có các lượng định mức quan trọng như điện áp định mức U1đm, U2đm; dòng điện định mức I1đm, I2đm; công suất Sđm; điện áp ngắn mạch phần trăm Un%; dòng điện không tải phần trăm I0%; các tổn hao P0, Pn; điện trở, điện kháng và tổng trở. Các giá trị này đều được tính cho mỗi dây.

Ký hiệu các đầu dây máy biến áp 3 pha

Đầu tận cùng của dây quấn máy biến áp được gọi là đầu đầu, và đầu còn lại được gọi là đầu cuối. Đối với dây quấn 1 pha, bạn có thể tùy ý chọn đầu đầu và đầu cuối. Tuy nhiên, đối với dây quấn 3 pha, các đầu đầu và đầu cuối phải được chọn một cách thống nhất.

Các kiểu nối dây máy biến áp 3 pha

Cách nối dây máy biến áp 3 pha phụ thuộc vào cấp điện áp, mức độ ảnh hưởng của phụ tải không đối xứng và loại phụ tải.

Tỉ số biến áp 3 pha

Tỉ số điện áp dây của máy biến áp 3 pha không chỉ phụ thuộc vào số vòng dây mỗi pha, mà còn phụ thuộc vào cách nối Y hay ∆. Có ba cách nối khác nhau: Y/Y, Y/∆ và ∆/Y.

Tổ nối dây máy biến áp 3 pha

Tổ nối dây đại diện cho góc lệch pha giữa các sức điện động dây sơ và thứ cấp. Góc lệch pha (tổ nối dây) phụ thuộc vào chiều quấn dây, cách ký hiệu các đầu dây và cách đấu dây sơ và thứ cấp.

Tổ nối dây máy biến áp 3 pha
Hình ảnh: Tổ nối dây máy biến áp 3 pha

Tính toán máy biến áp 3 pha

Khi tính toán máy biến áp 3 pha, chúng ta cần biết các giá trị như điện áp, dòng điện, công suất và các giá trị khác để áp dụng các công thức tính toán.

Điều kiện làm việc song song của các máy biến áp

Khi cần công suất lớn, chúng ta có thể đặt thêm các máy biến áp và nối chúng song song với nhau. Việc làm việc song song của máy biến áp có nhiều ưu điểm như cho phép công suất lưới điện lớn hơn, cải thiện hiệu quả kinh tế của hệ thống điện và đảm bảo cung cấp điện liên tục.

Điều kiện để máy biến áp làm việc song song là cùng tỉ số biến áp, cùng tổ nối dây và điện áp ngắn mạch bằng nhau.

Video giới thiệu máy biến áp 3 pha

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm kiến thức về máy biến áp 3 pha. Chúc bạn thành công!

Xem thêm: Máy biến áp tự ngẫu, nguyên lý làm việc, ưu nhược điểm?